Weten jullie nog dat ik vertelde dat ik in de jury van de Bookspot Lezersprijs 2019 zat? We ontvingen de boeken Terug naar Neerpelt van Lieve Joris, Otmars zonen van Peter Buwalda, en De Bourgondiërs. Ik ging lekker aan de slag, las direct Otmars zonen (recensie), daarna Terug naar Neerpelt (recensie) en toen stagneerde ik. Toen het moment van het verkondigen van mijn mening over de drie boeken tijdens de Bookspotdag daar was, moest ik dan ook zeggen dat ik De Bourgondiërs überhaupt niet gelezen had. Oeps. Ik vond het niet helemáál netjes, maar dit boek bleef mij maar niet overtuigen. Als ik non-fictie lees, lees ik bij voorkeur geen geschiedenisboeken, en de baksteen bleef maar op mijn nachtkastje liggen. Normaal gesproken zou ik me hier wel overheen zetten, maar het lukte maar niet, waardoor het boek nu in de boekenkast van mijn ouders ligt. Ik heb, sinds ik voor het laatst een update plaatste, inmiddels weer veel gelezen - dus voor ik verder ga met het plaatsen van volledige recensies deel ik hierbij een overzicht van wat ik las in de maand november.
Moeder af - Fen Verstappen
Een moeder krijgt een hersenbloeding. Als ze uit haar coma ontwaakt, is ze niet meer in staat tot communiceren. Verdwenen is de mondige modeontwerper die ze was, met een leven dat tot de rand toe gevuld was met nachtelijke cafébezoeken en hard werken.
Haar kinderen proberen de zorg voor hun moeder in hun volwassen levens te passen en hun verlies vorm te geven. Want hoe rouw je wanneer iemand wegvalt maar niet doodgaat?
Dit boek - een dunnetje dat misschien wel in een ruime borstzak past - is gemakkelijk te lezen in een paar vrije uurtjes. Het tekstje hiervoor beschrijft de inhoud van het boek heel simpel - moeder die eerder midden in het leven stond krijgt hersenbloeding, moeder is niet meer te redden, kinderen zorgen voor moeder. Hoewel dit boek wordt beschreven als een boek over het rouwen om iemand die wegvalt maar niet doodgaat, is dat niet het enige voor mij. Enerzijds gaat het inderdaad om het verdriet van het missen van een persoon die er lichamelijk nog wel 'is', anderzijds gaat dit boek over moeder zijn, lid zijn van een familie, volwassen zijn maar stiekem nog niet weten hoe het allemaal moet, woede op personen waarbij woede eigenlijk niet volstaat. Verstappen schrijft dit ook op een heel bijzondere manier - niet klagerig, niet te 'kijk-mij-nu-verdriet-hebben', niet te uitgezoomd, maar juist heel passend emotioneel literair. Hoewel de tekst kort was heb ik hem heel diep gevoeld.
Onder moeders vleugels - Louisa May Alcott
Het bekendste werk van Louisa May Alcott is de reeks boeken die ze schreef over de zussen Meg, Jo en Beth. Deze zussen zijn losjes gebaseerd op Alcott zelf en haar eigen zussen. Onder moeders vleugels is het eerste deel uit deze trilogie, waarin de zussen van jonge meisjes veranderen in jonge vrouwen, die de overstap naar het volwassen leven maken.
Het boek Little Women werd eerder dit jaar verfilmd, en komt in februari in de bioscoop. Ik werk bij een bioscoop en hier gaan we avonden over boekverfilmingen organiseren. Om alvast in de stemming te komen las ik het boek in de meest recente Nederlandse vertaling. Onder moeders vleugels een boek met verhalen over vier zussen, hun moeder, en hun vader in het leger dat - hoewel het sterk gedateerd is - nog steeds prettig leest. Ondanks dat het een 'meisjesboek' is vond ik de verhalen vermakelijk, ik kreeg er een warm kerstachtig gevoel van. Ik denk dat het wel een boek is dat in een verfilming misschien nog wel beter werkt omdat een regisseur de oudere details kan omzetten naar de tijd waarin het boek verschijnt. Ik ben benieuwd.
De hoogstapelaar - Wessel te Gussinklo
Ewout Meyster is zeventien en denkt de wereld en het leven begrepen te hebben, en dat zal hij zijn naïeve vriendjes wel eens tonen. Verbazen wil hij hen, maar ook de wereld, met zijn "optredens' op straten en pleinen. In gesprekken met zijn vrienden legt hij uit hoe je een echte persoonlijkheid wordt, en wat je moet doen om belangrijk te worden en niet "onbenullig' te blijven. Voor Ewout is het belang van deze gesprekken erin gelegen dat hij, zichzelf spiegelend aan de "onbenullige' vriend tegenover hem, zijn eigen superioriteit oefent en tegelijkertijd bewezen ziet.
Dit was een apart boek. Een paar weken terug won het de Bookspot Literatuurprijs en omdat ik de schrijver eigenlijk nog niet kende - en het boek toevallig in huis had - besloot ik het te lezen. Dit boek is een uitgebreide karakterschets van één persoon, Ewout, en waar dit gemakkelijk eentonig wordt vond ik dit boek heel bijzonder. We leren de hoofdpersoon kennen als naar ventje, dit blijft door het hele boek eigenlijk wel zo, maar aan de andere kant van deze narigheid zit een enorme onzekerheid die het personage heel gelaagd maakt, me vaker liet afvragen wat er nu precies aan de hand was. Ook is Te Gussinklo's schrijfstijl heel apart: waar ik soms een beetje geïrriteerd raakt wanneer schrijvers eindeloos veel metaforen gebruiken doet Te Gussinklo dat eigenlijk helemaal niet. Hij gebruikt veel ((haakjes)), herhaling, synoniemen, wat het ook talig een erg interessant boekje maakt. De keerzijde van het enkele onderwerp was wel dat het boek af en toe een beetje langdradig werd, maar dat was snel weer over. Een grote aanrader.
Ook las ik deze maand de dichtbundel Voor wie ik liefheb wil ik heten van Neeltje Maria Min en de korte verhalenbundel Elektriciteit van Rob van Essen. Het eerste raadde een docent aan tijdens een college en ik vond het gedicht waar de naam van werd afgeleid onwijs mooi:
mijn moeder is mijn naam vergeten,
mijn kind weet nog niet hoe ik heet.
hoe moet ik mij geborgen weten?
noem mij, bevestig mijn bestaan,
laat mijn naam zijn als een keten.
noem mij, noem mij, spreek mij aan,
o, noem mij bij mijn diepste naam.
voor wie ik liefheb wil ik heten.
De rest van de gedichten vond ik ook fijn, maar deze was veruit het bijzonderst, emotioneelst. De verhalenbundel van Rob van Essen vond ik top, ik word steeds groter fan van Van Essen. In zijn verhalen maakt hij kleine wereldjes waar we even naar mogen kijken, die soms zielig zijn, soms absurdistisch, soms simpelweg vreemd, maar zich niet laten lezen alsof het een ander universum is dan het onze. Ja, ik ben fan.
---
Op dit moment lees ik Dennie is een star van Maartje Wortel, ook ligt Kreupelhout van Esther Kinsky op mijn nachtkastje. Het wordt tijd om weer een paar volle dagen in bed te liggen met een kop thee erbij, maar dat zal snel genoeg komen.
Geen opmerkingen