Op aarde schitteren we even is een brief van een zoon aan zijn moeder die niet kan lezen. De schrijver van de brief, de achtentwintigjarige Hondje, legt een familiegeschiedenis bloot die voor zijn geboorte begon - een geschiedenis waarvan het brandpunt in Vietnam ligt. Daarnaast verschaft hij toegang tot delen van zijn leven waar zijn moeder nooit van heeft geweten, en doet hij een onvergetelijke onthulling. De roman is behalve een getuigenis van de problematische maar onmiskenbare liefde tussen een alleenstaande moeder en haar zoon, ook een genadeloos eerlijk onderzoek naar ras, klasse en mannelijkheid. Op aarde schitteren we even stelt vragen die centraal staan in het Amerika van nu, dat ondergedompeld is in verslaving, geweld en trauma. Het is een roman vol mededogen en tederheid over de kracht van je eigen verhaal vertellen en over de vernietigende stilte van niet gehoord worden.
Dit boek is, net als Three Women (klik voor recensie), één van de drie kaft-gerelateerde boekaankopen die ik deed in Parijs. Voor Three Women bleek het geen (daverend) succes, maar o, wat heb ik genoten van dit boek. Ik las het in het Engels, vandaar dat ik de titel en namen vanaf nu in het Engels zal duiden, maar het boek is recent ook naar het Nederlands vertaald.
On Earth We’re Briefly Gorgeous gaat over de Vietnamese Little Dog, een jonge jongen die met zijn moeder en oma uit Vietnam naar Amerika emigreerde om een nieuw leven te beginnen. Little Dog’s moeder en oma maakten de Vietnamoorlog mee en komen in Amerika terecht zonder kennis van de Engelse taal. Opgroeien is moeilijk voor Little Dog, maar het dagelijkse leven in het algemeen is misschien nog wel lastiger. Het boek is geschreven vanuit het perspectief van Little Dog, en hij schrijft de brief aan zijn moeder - die niet kan lezen. Dit blijft gedurende het hele boek een pijnlijke realisatie, een extra detail dat het nog net een tikje mooier maakt.
Het boek heeft geen onwijs duidelijk plot, geen verhaal waar je een climax van hoeft te verwachten. Het illustreert het dagelijkse leven van een jonge immigrant, en de moeilijkheden die daarbij komen kijken. Verder schetst het een beeld van drugsproblematiek en die met bijvoorbeeld homoseksuelen in Amerika op een onwijs mooie, subtiele manier. Want dat is misschien nog wel het meest bijzondere aan dit boek - de zinnen. Het was lang geleden dat stukjes tekst me in het diepst van mijn hart raakten, ik de zinnen het liefst ik er het liefst in had willen verstoppen. Ik genoot, en ik ben benieuwd naar de poëzie van Ocean Vuong.
Soms werd het poëtische wel een tikje te veel. Op ongeveer twee derde van het boek begint een heel hoofdstuk dat werd geschreven in - zoals ik het even onwijs oneerbiedig noem - Rupi Kaur-stijl. Afgebroken zinnen die achter elkaar geplaatst een lopend verhaal waren geweest vind ik geen poëzie, soms vind ik dat gewoon een beetje irritant lezen. De onwijs mooie beelden die Vuong schetst verminderden deze ergernis een beetje, maar alsnog was het voor mij niet nodig. Een voorbeeld (p159):
"Because the calf waits in its cage so calmly
to be veal.
Because you remembered
and memory is a second chance.
Both of you lying beneath the slide: two commas with no words, at last, to keep you apart."
Ik weet het niet. Het is mooi, ja. Het boek is experimenteel, ik snap het. Maar het haalde voor mij het tempo uit het boek. Het verwijderen van de enters zorgt ervoor dat het verhaal evengoed semi-prima loopt, en dit was voor mij meer dan prima geweest. Maar, ja, het is nitpicky, mierenneukerig zoals het wat minder gezellig genoemd kan worden, want het blijft evengoed mooi. Sla het boek open op een willekeurige pagina en verdrink in de zinnen. Ik ben hoe dan ook geen grote poëziefan en al helemaal geen kénner, daar kan het ook aan liggen. Ik ga snel een van zijn poëziebundels bestellen, tot die tijd geef ik mee: lees dit boek, deze herfst, onder een dekentje, met een hele grote kop thee.
Geen opmerkingen